Werk-, voedsel– en welzijnssystemen herorganiseren om goede levens voor iedereen te waarborgen binnen de planetaire grenzen
De bewering dat economische groei noodzakelijk is voor de groene transitie en economische zekerheid is vandaag de dag ongegrond. Ecologische achteruitgang, de stijgende kosten van levensonderhoud en ongelijkheid zijn met elkaar verbonden en vormen systemische crises. Om deze aan te pakken, moet de economie fundamenteel worden getransformeerd, want het vergroenen van de huidige bedrijfsvoering is onvoldoende. Een postgroei economie:
- Beantwoord de behoeftes van de samenleving zonder planetaire grenzen te overschrijden;
- Stelt zorg, gemeenschap, en samenwerking boven accumulatie, uitbuiting en winstbejag;
- Voorziet mensen van economische stabiliteit en vrijheid, zodat iedereen een betekenisvol en waardevol leven kan leiden
In deze aankomende serie verkent Commons Network, in samenwerking met Oxfam Novib, hoe Europese landen onafhankelijk kunnen worden van economische groei en in plaats daarvan sociale welzijn en bloeiende ecosystemen kunnen prioriteren. Deze serie is het resultaat van discussies die sinds 2023 door Commons Network en partners in het Postgrowth Pan-European Network worden gefaciliteerd. Het netwerk brengt parlementsleden, vakbondsvertegenwoordigers en postgroei-experts samen om beleid en strategieën te bespreken die de postgroei-agenda vooruit helpen.
Hoe kan de Europese economie aan de behoeften van iedereen voldoen binnen planetaire grenzen? Welke bestaande postgroeipraktijken zijn er in Europa? Welke rol kan beleidsvoering op nationaal en Europees niveau spelen in een rechtvaardige transitie? We focussen op Voedsel-, Werk-, en Welzijnssystemen die onafhankelijk zijn van groei.
- ‘Voedselsysteem postgroei’ Hier ontkrachten we het politieke discours dat boeren tegenover de transitie naar een duurzaam en veerkrachtig voedselsysteem plaatst. Milieubescherming hoeft niet ten koste te gaan van de bescherming van werknemers. Europese landbouw moet juist transformeren naar kleinschalige, agro-ecologische voedselproductie die in gemeenschapseconomieën is ingebed. Daarom moeten Europese beleidsmaatregelen de oligopolie van agro-voeding tegengaan en streven naar voedselsoevereiniteit, zowel binnen als buiten Europa.
- ‘Welzijnssysteem postgroei’ Een goed betekenis- en waardevol leven voor allen, op een bloeiende planeet, is mogelijk eenmaal we de afhankelijkheid van groei voor welzijn en inkomenszekerheid doorbreken. Daarvoor is een eerlijke verdeling van rijkdom en middelen nodig, aanzienlijke publieke investeringen in basisvoorzieningen, en het centraal stellen van gemeenschapswelvaart en zorg. Beleidsmaatregelen omvatten progressieve belastingen en publieke financiering, universele basisinkomens en -diensten, en werkzekerheid; de praktijken zijn geïnspireerd op de zorg economie.
- ‘Werk postgroei’ We moeten onze arbeid richten op vormen van productie die bijdragen aan menselijk welzijn en de ecologische transitie, terwijl er gelijkertijd wordt gewerkt aan het beeindigen van huidige werkrelaties gebasseerd op uitbuiting. Door middel van beleidsvorming- en uitvoering, zoals werkplaatsdemocratie, werknemerscoöperaties, publieke werkzekerheid en het verkorten van de werkweek kunnen banen bijdragen aan sociaal en ecologisch welzijn, in plaats van aan kapitaalaccumulatie en eindeloze economische groei.
Postgroei creëert mogelijkheden voor een nieuw economisch narratief en beleidsagenda, voorbij die van het liberaal groen en het traditioneel groeigerichte links. Deze agenda bevordert het welzijn van iedereen; inclusief essentiële werkers, zorgverleners, werkers actief in de sociale sector, werklozen, en werkers die geraakt woren door de transitie. Daarnaast bevordert het ook het welzijn van gemeenschappen die worden getroffen door klimaatverandering en economische onzekerheid.
De serie wordt in de loop van oktober gepubliceerd op onze website en sociale media, dus blijf op de hoogte!